Historia PDA czyli jak rynek zdobywał ARM - rozdział 1
Dzisiaj zaczniemy rozpracowywać temat serca współczesnych telefonów. Sercem każdego “komputera” jest procesor ale w wypadku telefonów świat nie jest taki biało czarny jak w świecie pecetów. Mam nadzieje ,że po tym cyklu artykułów zrozumiesz dlaczego ARM11 wcale nie jest lepszy od ARM7. Czemu porównywanie zegarów Snapdragona do OMAPa jest żałosną próba przykrycia swej niewiedzy.
Zaczynajmy więc.
Dawno dawno temu …. w 1990r. w bliskiej Anglii powstaje przedsiębiorstwo projektujące procesory do urządzeń przenośnych o nazwie (obecnej) ARM Ltd. Cecha charakterystyczna tej firmy przez te wszystkie, aż do dziś pozostaje BRAK PRODUKCJI PROCESORÓW. Tak, firma ARM Ltd nie produkuje żadnych procesorów, zajmuje sie ich projektowaniem i licencjonowaniem architektury.
Pierwszy ARM powstał w 1985 i był krewniakiem znanego MOS 6502 o rozszerzonej liście rozkazów, mimo to nadal wszystkie procesory ARM są procesorami o “zredukowanej liczbie rozkazów” RISC. Teraz mała dygresja historyczna, ale muszę zadać ten cios w serce wielbicieli Microsoft i Intela. Firma ARM powstała poprzez powołanie spółki join venture przez Apple (tak ten okropny Apple od iPhona) z firma Acorn Microcomputers. Ten alians miał na celu zaprojektowania nowego szybszego jądra dla kolejnego procesora ARM. Projekt układu dla Apple, był na tyle istotny iż Acorn i Apple powołały w 1990r. Advanced RISC Machines Holdings Limited wydzielając z własnej firmy grupy projektantów. Tak powstał ARM6 dostępny w kilku wersjach w 1992r. Rok później stał się sercem jednego z pierwszych “prawdziwych PDA” a mianowicie Apple Newton z zegarem 20MHz, 4MB ROM, 640KB RAM, ekran 336×240 (tak wiem istniał wcześniej Atari Portfolio z DOS, Psion 3 (EPOC) i Palm Oraganizer ale to takie bardziej rozbudowane kalkulatory z CPU w postaci 4MHz). Wtedy, rynek nie dorósł do takich drogich 699USD i zaawansowanych PDA jak Newton i projekt zakończył się komercyjną klapą. Jak zaawansowany był Newton wystarczy popatrzeć na pierwsze PDA które zdobyło sukces. Aż 3 lata po Netwonie wychodzi jakże ubogi technicznie Palm Pilot 1000 z CPU o zegarze 16MHz i 128KB RAM i ekranem 160×160. Za to dużo tańszy 299USD.
Video: Apple Newton (Jak zacząć)
Ta sama architektura ARM6 trafiła do konsoli do gier 3DO i komputera stacjonarnego Acorn Risc PC 600.
W 1997r. na rynku zadebiutował Psion 5 z kolejna generacją procesorów ARM a dokładnie ARM710T z zegarem 18MHz a dwa lata później Psion Series 5mx z zegarem 36MHz, posiadały one już od 4 do 16MB RAM, ekran 640 x 240 w 16 odcieniach szarości oraz system operacyjny, pradziadka dzisiejszego Symbiana, system EPOC.
Żródło: http://en.wikipedia.org/wiki/File:Psion_5mx_17o06.jpg
Co do historii Windows Mobile i architektury ARM to trzeba wspomnieć iz pierwszy system mobilny Windowc CE 1.0 1996r. wcale nie był przewidywany dla ARM. Urządzenia miały nazywać sie “Handheld PC” a ich głównym procesorem był SH3 firmy Hitachi. Przykładowe urzadzenia to: Compaq C120, Hewlett Packard 300LX i cała rodzina Casio Cassiopeia.
Windows CE 2.00 (Handheld PC 2.0) z 1997r. mamy tu zasadniczo te same modele, znów dominuje SH3 ale pojawia się też procesor MIPS. Są też zegary do 70MHz i kilka nowych modeli rozszerzonych z poprzedniej generacji, dalej jednak nie dominuje ani ARM ani StrongARM.
W tym czasie w 1995r. firma Digital Equipment Corporation (DEC) zasłużona na rynku komputerów, zakupuje licencje na architekture ARM4 i projektuje rewelacyjny procesor dla urządzeń mobilnych dominując ten rynek na wiele lat. Jest to StrongARM. Debiutując w 1996r. był najszybszym i najwydajniejszym procesorem w tamtym okresie. Jego 206MHz dawało niewiarygodne 235 MIPS. Pod koniec 1996r. pojawia się wersja 233MHz. Procesor SA-110 sprzedawany był w wersjach 100, 160, 166, 200, 233 MHz. Posiadał on 2.5 milliona tranzystorów zajmował 7.8 mm x 6.4 mm (49.92 mm2). Pierwszym PDA z tym procesorem w wersji 166MHz był….. Apple MessagePad 2000 następca Newtona. Posiadał 8MB ROM, 1MB RAM, 4MB Flash memory, oraz ekran 480 x 320 w 16 odcieniach szarości. Od tego okresu możemy przetsać myśleć w kategoriach “procesora ARM” jako sercu urządzenia. Już wtedy rozpoczął się trend niespotykany niemal do dziś (poza kontrolerami pamięci w procesorach AMD i intelowych i7) w świecie PC, a mianowicie integrowania w jednym układzie kontrolera peryferii i portów, kontrolera ekranu LCD, oraz kontrolerów pamięci. Od tego właśnie czasu nie można już porównywać układów “procesorów” ani po zegarach ani po zastosowanych rdzeniu. Dziś układ nazywany “procesorem” w wypadku PDA czy smartphonów jest z integrowanym czipem którego jedynie fragmentem jest rdzeń w architekturze ARM (obecnie w topowych układach OMAP3xxx i Snapdragon jest to ARM Cortex A8) na wydajność układu wpływa też zastosowany układ GPU, DSP i kontroler pamięci. Dlatego nigdy nie patrz na taktowanie całgeo układu zajrzyj do środka.
Ale wracamy do naszego StrongARM. Powstaja układy zintegrowane i tak SA-1100 zawiera kontroler kolorowego LCD, a czip SA-1101 integruje też video output port, 2x PS/2 ,oraz kontrolery USB, PCMCIA . Kolejny układ SA-1110 zawiera kontroler pamięci i stanowi serce niemal wszystkich współczesnych mu PDA wraz z cała serią Compaq iPAQ H3100 ,H3630, H3660, H3760, H3850 i H3870i oraz HP Jornada serii 710,720,728 i 820.
oraz ukochana przez wielu do dziś HP Jornada 720
W 1997r. cała technologia trafia w ręce Intela który w roku 2000 wypuszcza następna generacje StrongArm (SA-2) w wersji marketingowej znanej jako Xscale, która znów na parę lat zdominuje rynek PDA, ale to już temat na następna cześć, w której tez o zabójcach Xscale czyli zintegrowanych układów z modułem GSM/UMTS firm Texas Instrument (seria OMAP) , Qualcomm (układy MSM) oraz Samsung (S3).
You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0 feed. You can leave a response, or trackback from your own site.
Napisz komentarz